نقش تمدن اسلامی در توسعه گردشگریِ مقصدهای مذهبی مورد مطالعه شهر مقدس قم

چکیده بازدید از منابع فرهنگی و تاریخی یکی از بزرگترین، فراگیرترین و رو به رشدترین بخش های صنعت گردشگری عصر حاضر است. در این میان تمدن اسلامی نیز با توجه به میراث عظیمی که به طور ملموس و ناملموس از خود به جا گذاشته، پتانسیل بالایی را برای توسعه ی گردشگری میراث دینی دارا می باشد. این شکل از توسعه در مقاصد مذهبی ایران از جمله شهر مقدس قم که قسمت عظیمی از این میراث اسلامی را در خود جای داده اند بسیار قابل اهمیت است. از این رو در این تحقیق تلاش شده است تا با شناسایی مولفه های اثرگذار تمدن اسلامی بر توسعه ی گردشگری مقصد مذهبی قم، نقش تمدن اسلامی در توسعه ی این نوع مقاصد بررسی گردد. پژوهش به صورت پیمایشی و با ابزار پرسشنامه در بین کارشناسان گردشگری استان قم انجام گرفته است. نتایج یافته ها، حاکی از آن است که تمامی مولفه های پرسشنامه به غیر از طب اسلامی مورد تأیید قرار گرفته و مولفه های اثرگذار تمدن اسلامی بر توسعه ی گردشگری شهر مقدس قم به ترتیب اولویت عبارت اند از: اماکن زیارتی، شخصیت و فضای معنوی، آداب و رسوم اسلامی، تاریخی بودن شهر اسلامی قم، موزه-های اسلامی، محوطه های طبیعی مقدس، بناهای تاریخی دوره ی اسلامی، سنت های آشپزی اسلامی، هنرها و صنایع دستی دوره ی اسلامی، هنرهای نمایشی اسلامی(تعزیه)، موسیقی اسلامی، ادبیات و شاعران دوره ی اسلامی و ورزش های سنتی اسلامی. لذا، با توجه به قرار گرفتن میراث ناملموس تمدن اسلامی در کنار میراث ملموس آن به عنوان مولفه های موثر بر توسعه ی گردشگری مقصد مذهبی قم پیشنهاد شد میراث ناملموس اسلامی نیز در کنار سایر شاهکارهای ملموس اسلامی تبلیغ و توسعه داده شود.